De dagen worden langer, de vogels fluiten vroeger en voor je het weet is het weer tijd om de klok te verzetten. Maar wanneer begint de zomertijd in 2026? En wat betekent dit voor jouw dagelijkse ritme?
In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over de zomertijd.
Wat ontdek je in dit artikel?
- Zomertijd: De exacte datum en tijd
- Wat is zomertijd eigenlijk?
- De geschiedenis van de zomertijd
- Hoe verzet ik mijn klok?
- De discussie over het afschaffen van de zomertijd
- Positieve kanten van de zomertijd
- Nadelen van de zomertijd
- Zo maak je de overgang naar zomertijd makkelijker
- Veelgestelde vragen over zomertijd
Zomertijd 2026: De exacte datum en tijd
Zet het alvast in je agenda: in 2026 gaat de zomertijd in op zondag 29 maart. In de nacht van zaterdag op zondag draaien we de klok een uurtje vooruit, van 02:00 naar 03:00 uur. Dat betekent: helaas een uurtje minder slaap!
Volgens de officiële informatie van de Rijksoverheid begint de zomertijd altijd op de laatste zondag van maart. De komende jaren ziet dat er als volgt uit:
Wanneer begint de zomertijd? Een overzicht
De zomertijd begint altijd op de laatste zondag van maart om 02:00 uur.
- Zomertijd 2026: zondag 29 maart – klok van 02:00 naar 03:00 uur
- Zomertijd 2027: zondag 28 maart – klok van 02:00 naar 03:00 uur
- Zomertijd 2028: zondag 26 maart – klok van 02:00 naar 03:00 uur
- Zomertijd 2029: zondag 25 maart – klok van 02:00 naar 03:00 uur
De zomertijd duurt tot de laatste zondag van oktober, wanneer we terugkeren naar onze standaardtijd, beter bekend als de wintertijd. Benieuwd wanneer de klok in oktober een uurtje teruggaat? Lees alles over de wintertijd en hoe je je het beste kunt voorbereiden op deze overgang.
Wat is zomertijd eigenlijk?
Zomertijd is een kunstmatige aanpassing van de standaardtijd (wintertijd). Door de klok een uur vooruit te zetten, maken we optimaal gebruik van het daglicht in de zomermaanden. In Nederland volgen we de Midden-Europese Zomertijd (MEZT) tijdens de zomerperiode.
Tijdens de zomertijd staat de klok een uur voor ten opzichte van onze natuurlijke tijd. Dit zorgt ervoor dat:
| Aspect | Effect |
|---|---|
| Ochtenden | Donkerder dan tijdens wintertijd |
| Avonden | Langer licht dan tijdens wintertijd |
| Zonnestand | Zon staat rond 13:00 uur op hoogste punt |
| Biologische klok | Tijdelijk uit balans door kunstmatige tijdsverschuiving |
Volgens het KNMI is de zomertijd een aanpassing die optimaal gebruik maakt van de langere daglengte in de zomermaanden.
De geschiedenis van de zomertijd
Het idee van de zomertijd werd voor het eerst voorgesteld door Benjamin Franklin in 1784. Hij suggereerde dat Parijzenaren energie konden besparen door vroeger op te staan en gebruik te maken van natuurlijk daglicht.
In Nederland werd het voor het eerst ingevoerd in 1916, tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het doel was destijds vooral energiebesparing, een argument dat ook tijdens de oliecrisis van de jaren ’70 terugkeerde.
Sinds 1977 kennen we in Nederland weer een vorm van zomertijd. In 1996 werd de huidige regeling ingevoerd, waarbij alle EU-landen op dezelfde momenten de klok verzetten.
Tegenwoordig leven we ruim 7 maanden per jaar in zomertijd (eind maart tot eind oktober) en slechts 5 maanden in wintertijd.
Het Europees Parlement stemde in maart 2019 voor het afschaffen van de seizoensgebonden tijdsveranderingen vanaf 2021, maar de implementatie is uitgesteld.
De overgang naar zomertijd valt vaak samen met het begin van het outdoor seizoen en diverse culturele en religieuze lente- en zomerfeesten. Van Pasen tot Pinksteren, van Koningsdag tot Ramadan – veel festiviteiten profiteren van de langere lichte avonden die de zomertijd met zich meebrengt.
Hoe verzet ik mijn klok?
Een veelgebruikt ezelsbruggetje om te onthouden hoe de klok verzet moet worden:
“In het voorjaar zet je de klok vooruit, in het najaar zet je de klok achteruit.”
Gelukkig hoef je bij veel apparaten niets te doen. Smartphones, computers, smart-tv’s en andere apparaten die verbonden zijn met het internet, passen hun tijd meestal automatisch aan.
Vergeet niet om de volgende klokken handmatig te verzetten:
| Type klok | Actie |
|---|---|
| Analoge wandklokken en wekkers | Handmatig een uur vooruitdraaien |
| Klokken in de auto | Handmatig aanpassen via instellingen |
| Oven en magnetron | Handmatig via het bedieningspaneel |
| Sommige thermostaten | Controleer handleiding voor instructies |
| Horloges | Handmatig verzetten (tenzij het een smartwatch is) |
De discussie over het afschaffen van de zomertijd
Al jaren woedt er een discussie over het afschaffen van het halfjaarlijks verzetten van de klok. In 2018 hield de Europese Commissie een publieke raadpleging onder Europese burgers, waarin een meerderheid aangaf vóór het afschaffen van de seizoenstijden te zijn.
In maart 2019 stemde het Europees Parlement voor het beëindigen van de seizoenstijdwisselingen vanaf 2021. Lidstaten zouden zelf mogen kiezen of ze permanent op zomer- of wintertijd willen overgaan. Door de coronacrisis en andere prioriteiten is de besluitvorming echter vertraagd.
Verschillende deskundigen hebben uiteenlopende meningen:
| Perspectief | Standpunt |
|---|---|
| Economen | Zien weinig tot geen financieel voordeel in de zomertijd |
| Energiedeskundigen | Stellen dat energiebesparing minimaal is door LED-verlichting |
| Horeca/Recreatie | Voorstander van permanente zomertijd voor langere terrastijden |
| Slaapexperts | Waarschuwen voor negatieve effecten op ons bioritme |
Nederland wil bij voorkeur dezelfde keuze maken als de buurlanden, om problemen met grensoverschrijdend verkeer en handel te voorkomen. Voorlopig blijven we dus nog twee keer per jaar de klok verzetten.
Positieve kanten van de zomertijd
De overgang naar zomertijd heeft verschillende voordelen:
Langere lichte avonden
Het grootste voordeel: na werktijd heb je nog volop daglicht voor allerlei activiteiten. Perfect om te sporten, tuinieren of met vrienden op het terras te zitten.
Betere recreatiemogelijkheden
Parken, speeltuinen en recreatiegebieden kunnen langer opengesteld blijven, wat vooral in de drukke zomermaanden een groot voordeel is.
Stimulering van toerisme
Toeristische trekpleisters profiteren van de lange avonden. Mensen zijn eerder geneigd om ’s avonds nog op pad te gaan.
Verbeterde verkeersveiligheid
Doordat de spits in de avond plaatsvindt bij daglicht, zijn er minder ongevallen. Het blijft langer licht tijdens de drukste uren op de weg.
Lichte energiebesparing
Hoewel het effect kleiner is dan vroeger gedacht, zorgt de zomertijd toch voor een kleine energiebesparing in huishoudens.
Met de start van de zomertijd begint ook het seizoen van buitenactiviteiten, festivals en evenementen. Dit is ook de periode waarin veel bedrijven hun zomervakanties en feestdagen plannen. Bekijk onze complete gids voor het slim inplannen van je vakantiedagen rondom de verschillende feestdagen.
Nadelen van de zomertijd
Natuurlijk zijn er ook enkele nadelen verbonden aan de zomertijd:
Slaapverlies
Het meest directe nadeel: je raakt een kostbaar uurtje slaap kwijt. Dit kan vooral de eerste dagen na de overschakeling merkbaar zijn.
Verstoring van je biologische klok
Je lichaam heeft tijd nodig om zich aan te passen aan het nieuwe ritme. Dit kan leiden tot tijdelijke slaapproblemen en vermoeidheid.
Verhoogde gezondheidsrisico’s
Onderzoek toont een tijdelijke toename van hartinfarcten en verkeersongelukken in de dagen na de klokverandering.
Moeilijker opstaan
Door de donkere ochtenden hebben veel mensen moeite met opstaan, vooral scholieren en mensen die vroeg moeten beginnen met werken.
Problemen voor de landbouw
Koeien en andere dieren hebben geen baat bij de klokverandering en blijven hun normale ritme volgen, wat aanpassingen vereist in de bedrijfsvoering.
Zo maak je de overgang naar zomertijd makkelijker
Met deze praktische tips maak je de overgang naar zomertijd veel soepeler:
Begin een week eerder met vroeger opstaan
Pas je slaapritme geleidelijk aan door elke dag 10-15 minuten eerder op te staan. Zo voorkom je een abrupte overgang.
Geniet bewust van het avondlicht
Maak in de avond een wandeling of zit buiten. Het avondlicht helpt je biologische klok om zich aan te passen aan het nieuwe ritme.
Zoek ’s ochtends fel licht op
Open de gordijnen direct na het opstaan of gebruik een wake-up light. Fel licht in de ochtend helpt je lichaam wakker te worden.
Let op met cafeïne
Vermijd koffie en andere cafeïnehoudende dranken na 15:00 uur, zodat je ’s avonds gemakkelijker in slaap valt ondanks het langere daglicht.
Creëer een ontspannend avondritueel
Ondanks het late licht is het belangrijk om je lichaam voor te bereiden op slaap. Dim de lichten, vermijd schermen en neem een warm bad.
Plan je sportmoment slim
Sport bij voorkeur in de ochtend of vroege middag. Intensief sporten in de avond kan het inslapen bemoeilijken.
Veelgestelde vragen over zomertijd
Waarom hebben we zomertijd?
De zomertijd werd ingevoerd om beter gebruik te maken van het daglicht en energie te besparen. Door de klok een uur vooruit te zetten, is het ’s avonds langer licht, wat verlichting bespaart.
Gaat de klok voor- of achteruit bij zomertijd?
Bij de overgang naar zomertijd gaat de klok één uur vooruit. De nacht duurt dus een uur korter, wat betekent dat je een uur slaap inlevert.
Welk weekend gaat de zomertijd in?
De zomertijd gaat altijd in het laatste weekend van maart in. In 2026 is dat op zondag 29 maart.
Hoeveel energie besparen we door zomertijd?
De energiebesparing is tegenwoordig minimaal. Door moderne LED-verlichting en energiezuinige apparaten is het effect kleiner dan vroeger, minder dan 0,5% van het totale energieverbruik.
Welke landen doen niet aan zomertijd?
Landen rond de evenaar kennen geen zomertijd. Ook Japan, China en grote delen van Afrika verzetten de klok niet. In Europa is IJsland een uitzondering.
Heeft zomertijd invloed op mijn gezondheid?
Ja, vooral de eerste dagen na de klokverandering kunnen lastig zijn. Je kunt last krijgen van slaapproblemen, concentratieproblemen en vermoeidheid. Deze effecten zijn meestal tijdelijk.
Waarom kiezen we niet voor permanente zomertijd?
Hoewel velen de voorkeur geven aan permanente zomertijd vanwege de lange avonden, waarschuwen experts dat dit slecht is voor onze gezondheid. In de winter zou het dan pas rond 9:30 uur licht worden.
Hoe lang duurt het voordat je gewend bent aan de zomertijd?
De meeste mensen hebben ongeveer een week nodig om volledig te wennen aan de nieuwe tijd. Kinderen en ouderen hebben vaak wat langer nodig voor de aanpassing.
Hoe maak ik vroeger opstaan makkelijker?
Begin een week van tevoren met geleidelijk vroeger opstaan, gebruik een wake-up light, zet je wekker aan de andere kant van de kamer en zorg voor veel daglicht na het opstaan.
Is de overgang naar zomertijd vergelijkbaar met jetlag?
Ja, de effecten lijken op een lichte vorm van jetlag. Je biologische klok moet zich aanpassen aan een nieuwe tijd, wat vergelijkbare symptomen kan veroorzaken zoals vermoeidheid en concentratieproblemen.
Nu ben je helemaal voorbereid. Met deze informatie en tips kun je de overgang zo soepel mogelijk doorstaan. Heb je nog vragen? Laat het ons weten in de reacties.
Vond je dit interessant? Lees hier alles over de wintertijd en hoe je je het beste kunt voorbereiden op deze overgang.
