Gig Economy in Nederland: Zo vind je flexibele expertise

Zoek je snel een specialist voor een kortlopend project? Of heb je moeite om expertise te vinden voor een tijdelijke piek? De gig economy biedt je toegang tot een groeiend netwerk van professionals die werken zonder vast contract.

Hier lees je wat de gig economy precies inhoudt, wanneer het zinvol is om gig workers in te zetten, en hoe je ze effectief vindt en selecteert.

Wat is de gig economy eigenlijk?

De term ‘gig’ komt uit de muziekwereld. Jazzmuzikanten gebruikten het woord rond 1920 voor een betaald optreden. Vandaag de dag beschrijft het een manier van werken waarbij mensen kortlopende opdrachten uitvoeren, vaak via digitale platforms.

In de gig economy werk je niet met een vast contract bij één werkgever. In plaats daarvan schakel je expertise in voor specifieke projecten of opdrachten. Denk aan een bezorger via Deliveroo, een grafisch ontwerper via Fiverr, of een IT-consultant via een freelance platform.

Gig economy vs ZZP: wat is het verschil?

De termen gig economy en ZZP overlappen, maar zijn niet identiek. Alle gig workers zijn zelfstandigen, maar niet alle zelfstandigen werken in de gig economy.

Het belangrijkste verschil zit in hoe je werk vindt. ZZP’ers bouwen vaak langdurige relaties op met vaste opdrachtgevers en werken soms jaren voor dezelfde klanten. Gig workers vinden hun opdrachten vooral via platforms en werken aan kortere projecten met wisselende opdrachtgevers. Ze springen van klus naar klus, vaak meerdere per maand.

Cijfers: hoe groot is de gig economy in Nederland?

Nederland telt ongeveer 1,3 miljoen ZZP’ers, wat neerkomt op 13 procent van alle werkenden. Tussen 2013 en 2024 groeide deze groep met 368 duizend mensen. Niet alle ZZP’ers werken in de gig economy, maar het aantal dat via platforms werkt neemt gestaag toe.

Onderzoek van de Universiteit van Hertfordshire en FEPS toont aan dat 12 procent van de Nederlandse volwassenen ooit geld verdiende via platforms zoals Upwork of Fiverr. Een deel doet dit regelmatig: 3 procent vindt minstens wekelijks werk via platforms, 5 procent minstens maandelijks.

Recent zien we een interessante ontwikkeling. In het eerste kwartaal van 2025 daalde het aantal ZZP’ers voor het eerst sinds 2013, vooral door strengere handhaving op schijnzelfstandigheid. Een deel van deze mensen stapte over naar flexibele dienstverbanden. Dit betekent niet dat de gig economy krimpt, maar dat de arbeidsmarkt in beweging is en nieuwe vormen aanneemt.

Waarom gig economy interessant is voor recruiters

De gig economy lost specifieke recruitment uitdagingen op. Je krijgt toegang tot expertise die anders buiten bereik ligt, zonder de verplichtingen van een vast contract. Voor sommige situaties biedt dit een praktische oplossing waar traditionele werving te zwaar of te traag is. Wil je jouw recruitment flexibeler en wendbaarder maken? Gig workers passen perfect in zo’n aanpak.

4 situaties waarin gig workers de oplossing zijn

Niet elke vacature leent zich voor gig workers, maar in deze vier scenario’s bieden ze concrete voordelen.

Bij tijdelijke projecten met specifieke skills is de gig economy ideaal. Stel: je bedrijf plant een website redesign die drie maanden duurt. Je hebt een ervaren UX-designer nodig die snapt hoe je gebruikersonderzoek vertaalt naar interface design. Voor drie maanden iemand vast aannemen is onlogisch. De persoon heeft na afloop geen werk meer. Een gig worker daarentegen past perfect: je huurt de expertise in voor de projectduur en beiden weten dat het tijdelijk is. Hetzelfde geldt voor een data-analist die een eenmalig marktonderzoek uitvoert, of een copywriter die een productlancering ondersteunt.

Seizoenspieken opvangen is een tweede typische toepassing. Retailers hebben extra klantenservice nodig in december, accountantskantoren zitten vol tijdens de aangifte-periode, en evenementenbureaus draaien overuren in festivalseizoen. Gig workers springen bij op deze momenten, zonder dat je jaarlijks vaste lasten hebt voor personeel dat negen maanden per jaar te weinig te doen heeft.

Zeldzame expertise vinden lukt vaak beter via gig platforms dan via traditionele werving. Zoek je een SAP-consultant met ervaring in een specifieke module? Of een advocaat gespecialiseerd in Europees mededingingsrecht? Deze specialisten werken vaak als zelfstandige en zijn via hun netwerk of platforms te vinden. Sommige expertise is zo zeldzaam dat je helemaal niet vast kunt aannemen, simpelweg omdat er te weinig aanbod is. Competentiegericht werven helpt je de juiste skills te identificeren.

Snelheid is de vierde reden. Een vast contract doorloopt maanden van werving, selectie en opzegtermijn bij de vorige werkgever. Tegen de tijd dat iemand start, is je acute probleem vaak verergerd of opgelost op een andere manier. Gig workers zijn vaak binnen weken beschikbaar en direct inzetbaar, omdat ze gewend zijn aan korte doorlooptijden en weinig inwerktijd verwachten. Dat spaart tijd en past goed bij efficiënt tijdsbeheer.

Voordelen voor werkgevers

Gig workers bieden flexibiliteit zonder vaste personeelslasten. Je betaalt voor geleverde uren of resultaat, niet voor vakantiedagen, ziekte of pensioenopbouw. Dit maakt het aantrekkelijk voor projecten waar je vooraf geen volledige zekerheid hebt over de benodigde capaciteit.

Een ander voordeel is toegang tot een bredere talent pool. Geografische grenzen vervagen, vooral bij werk dat online uitgevoerd wordt. Een bedrijf in Utrecht schakelt een copywriter uit Maastricht in, of een programmeur uit Berlijn. Je rekruteert niet meer alleen lokaal, maar hebt toegang tot expertise waar die zich ook bevindt.

Toch is het geen wondermiddel. Gig workers zijn minder betrokken bij je organisatie, kennen de cultuur niet, en investeren niet in langetermijn relaties. Voor kernactiviteiten of functies die veel organisatiekennis vereisen, is vast personeel vaak de betere keuze. Een Total Talent Management strategie helpt je de juiste mix te vinden tussen vast en flex. Denk goed na over wat je nodig hebt voordat je voor gig workers kiest.

Verschillende soorten gig work

Niet alle gig work is hetzelfde. Het spectrum loopt van simpele klusjes tot hooggespecialiseerde consultancy. Voor recruiters is dit onderscheid belangrijk bij het bepalen waar je zoekt en wat je verwacht.

Laagdrempelig vs hoogopgeleid gig work

Laagdrempelig gig work vraagt weinig vooropleiding. Denk aan bezorgers, chauffeurs, schoonmakers of klusjesmensen. Deze groep werkt vaak via platforms als Uber, Deliveroo of Helpling. De opdrachten zijn klein, de verdiensten liggen lager en er is weinig baanzekerheid. Sommige mensen doen dit naast een vaste baan, anderen zijn afhankelijk van deze inkomsten en stapelen meerdere platforms op elkaar.

Hoogopgeleid gig work vereist specifieke kennis of vaardigheden. IT-specialisten, designers, consultants, vertalers en trainers vallen in deze categorie. Ze werken via professionele platforms en bedingen hogere tarieven, vaak vergelijkbaar met of hoger dan het equivalent in loondienst. Veel hoogopgeleide gig workers kiezen bewust voor deze werkvorm vanwege autonomie, variatie en controle over hun tijd. Ze hebben meerdere opdrachtgevers tegelijk en bouwen een portfolio op.

Voor recruiters zijn beide groepen relevant, maar op verschillende momenten. Laagdrempelig gig work past bij operationele pieken waar snelheid en volume tellen. Hoogopgeleid gig work past bij kennisintensieve projecten waar kwaliteit en expertise voorop staan.

Platforms per sector

Voor creatieve professionals zijn platforms als Fiverr, 99designs en Behance de eerste keuze. Hier vind je designers, illustratoren en videografen. In IT en development domineren Upwork, Freelancer.com en Toptal, waar programmeurs, data-analisten en cybersecurity specialisten hun diensten aanbieden.

Consultancy en zakelijke dienstverlening gebeurt via LinkedIn ProFinder, Catalant en Malt. Transport en logistiek draaien op Uber en bij retailers zoals Picnic. Voor thuiszorg en huishoudelijke taken zijn Helpling en Zoofy beschikbaar. In horeca en events zijn YoungOnes en Temper populair.

Voor de meeste recruitment doeleinden zijn platforms als Upwork, Freelancer en LinkedIn het meest relevant. Deze bieden toegang tot professionals met hbo/wo-niveau in diverse vakgebieden. Start daar als je voor het eerst met gig workers werkt. Overweeg ook een ATS systeem om je flexpool te beheren.

Zo vind en werf je gig workers

Gig workers werven vraagt een andere aanpak dan traditionele recruitment. Je schrijft geen vacature uit, maar een projectomschrijving. Selectie gebeurt op basis van portfolio’s en reviews in plaats van cv’s en motivatiebrieven.

Stap 1: Bepaal of gig economy past bij je opdracht

Niet elke functie leent zich voor gig work. Gebruik een candidate persona om te bepalen welk type talent je zoekt. Stel jezelf deze vragen:

• Is het een afgebakend project met duidelijk begin en einde?
• Heb je de expertise voor korte tijd nodig (weken tot enkele maanden)?
• Zijn de resultaten meetbaar en objectief vast te stellen?
• Werkt de persoon relatief zelfstandig zonder intensieve begeleiding?

Bij vier keer ‘ja’ is gig economy geschikt. Bij meerdere keren ‘nee’ overweeg je beter een tijdelijk contract of detachering.

Stap 2: Kies het juiste platform

Elk platform heeft zijn eigen doelgroep en kwaliteitsniveau. Match het platform met je benodigde expertise:

• Voor creatief werk zoek je op Fiverr of Behance.
• Voor IT-projecten kijk je naar Upwork of Toptal.
• Voor consultancy werk je via LinkedIn of Malt.

Bekijk ook reviews van andere opdrachtgevers over het platform zelf. Hoe snel vind je kandidaten? Wat zijn de kosten en commissies? Hoe werkt de betaling en geschillenregeling? Sommige platforms nemen 20 procent commissie, andere slechts 5 procent. Dit verschil telt op bij grotere projecten.

Stap 3: Schrijf een effectieve projectomschrijving

Gig workers scannen tientallen opdrachten per dag. Wees helder en concreet. Vermeld wat de opdracht inhoudt met concrete deliverables: niet “website verbeteren” maar “15 landingspagina’s ontwerpen in Figma volgens design system”. Benoem welke skills nodig zijn: specifieke tools, jaren ervaring, talen. Geef de tijdsduur aan in uren per week en totale looptijd. Vermeld je budget als uurtarief of projectprijs. Beschrijf waar gewerkt wordt: remote, hybride of on-site.

Vermijd vage termen als “creatief denker” of “teamplayer”. Focus op wat je werkelijk nodig hebt: “ervaring met Adobe XD” of “minimaal 5 jaar Python development”. Gig workers waarderen helderheid boven algemene wensen.

Stap 4: Selecteer op basis van reviews en portfolio

Bij gig workers tel je geen diploma’s maar portfolio’s en reviews. Bekijk eerdere projecten: wat heeft de persoon al gemaakt en past dat bij jouw opdracht? Lees client reviews: zijn opdrachtgevers tevreden over communicatie, deadlines en kwaliteit? Check de response rate: reageert de persoon snel op vragen? Kijk naar de completion rate: rondt de persoon projecten af of stopt deze halverwege?

Start bij twijfel met een klein testproject voordat je een groot project toewijst. Laat iemand bijvoorbeeld eerst één landingspagina maken voordat je 15 pagina’s bestelt. Dit verkleint het risico en geeft beide partijen de kans om te evalueren of de samenwerking werkt.

Veelgestelde vragen over gig economy

Wat betekent gig economy in het Nederlands?

Gig economy wordt ook wel klusjeseconomie of platformeconomie genoemd. Het beschrijft een arbeidsmarkt waar mensen kortlopende opdrachten uitvoeren via digitale platforms, zonder vast contract bij één werkgever.

Wat is het verschil tussen ZZP en gig economy?

Alle gig workers zijn zelfstandigen, maar niet alle ZZP’ers werken in de gig economy. Het verschil zit in hoe werk gevonden wordt. Gig workers vinden opdrachten vooral via platforms en werken aan kortere projecten met veel wisselende opdrachtgevers. ZZP’ers bouwen ook langdurige relaties op met vaste klanten en werken soms jaren voor dezelfde opdrachtgever.

Welke platforms zijn er in Nederland voor gig workers?

Voor creatief werk zijn Fiverr en 99designs populair. IT-professionals vind je op Upwork, Freelancer en Toptal. Voor consultancy kijk je op LinkedIn ProFinder of Malt. Voor operationeel werk zijn er platforms als Temper en YoungOnes. Elk platform heeft zijn eigen focus en doelgroep, kies op basis van het type expertise dat je zoekt.

Hoe voorkom je juridische problemen bij gig workers?

Let op schijnzelfstandigheid. Een gig worker is pas zelfstandig als deze voor meerdere opdrachtgevers werken, eigen werkwijze bepalen, eigen materialen gebruiken en risico dragen. Laat ze niet structureel dezelfde werkzaamheden doen als je vaste medewerkers. Bij twijfel over de arbeidsrelatie raadpleeg je een arbeidsrechtspecialist.

Zijn gig workers duurder dan vast personeel?

Per uur betaal je gig workers meer dan vast personeel, omdat zij zelf verantwoordelijk zijn voor verzekeringen, pensioen en vakantie. Hun uurtarief ligt vaak 30 tot 50 procent hoger. Voor kortlopende projecten ben je per saldo vaak goedkoper uit omdat je alleen betaalt voor gewerkte uren en geen vaste lasten hebt. Voor langere termijn (meer dan een jaar) is vast personeel meestal voordeliger.

Hoe integreer je gig workers in je team?

Behandel gig workers als volwaardige projectleden. Geef ze toegang tot relevante informatie, betrek ze bij overleggen waar hun werk aan bod komt, en zorg voor heldere communicatie over verwachtingen en deadlines. Wijs één vast aanspreekpunt aan binnen je organisatie voor vragen en feedback. Dit verhoogt de kwaliteit van hun werk en bevordert soepele samenwerking, ook al is het tijdelijk.